‘De muziek begint daar waar de macht van het woord stopt.’ Also sprach componist Richard Wagner. Laat ik dus eens een drietrapsraket lanceren en van waarden naar woorden en vervolgens naar muziek gaan. Oftewel: 12 archetypes, geselecteerd, gespotificeerd en – omdat ik het toch niet kan laten – in woord gespecificeerd.
‘De muziek begint daar waar de macht van het woord stopt.’ Also sprach componist Richard Wagner. Laat ik dus eens een drietrapsraket lanceren en van waarden naar woorden en vervolgens naar muziek gaan. Oftewel: 12 archetypes, geselecteerd, gespotificeerd en – omdat ik het toch niet kan laten – in woord gespecificeerd. #archetypes #huisstijl
De Bondgenoot: Joe Cocker – With a Little Help from my Friends
Voor het eerst te horen in de tijd van bloemen, pais en vree, deze Cocker-versie van het Beatles origineel. Een tijd waar iedereen je vriend was. Iedereen je hielp. En iedereen ‘t met iedereen deed op het ritme van een klotsende waterpijp. Cocker kon wel wat hulp gebruiken: grote man, spastische bewegingen. Maar wat een stem: I get by with a little help from my friends / I get high with a little help from my friends / Going to try with a little help from my friends.
De Rebel: Public Enemy – Rebel without a Pause
Vroeger (ja, opa vertelt) had hiphop nog echt betekenis. Er werd niet geblaat over de grootte van je lid, je kogelwonden of het aantal ho’s die je de grootte van je lid of je kogelwonden hebt laten bewonderen. Nee, het ging ergens over. Hiphop was de CNN voor de zwarte gemeenschap. Met Chuck D. van Public Enemy als uw reporter ter plaatse. Maar dan wel een die een ander geluid wilde laten horen. Een radicaal geluid, met ‘Panther power on the hour from the rebel to you’. Radicale rap over de heartbeat van de grote stad. Met, zoals in de vorige zin al blijkt, tal van verwijzingen naar de Black Panther Party en leden van deze militante organisatie. Zoals Chemisard, een Afro-Amerikaanse activist die zover in haar opvatting ging dat er lijken vielen. Ze belandde in de bak, maar ontsnapte op spectaculaire wijze. Chemisard kreeg politiek asiel op Cuba en ontvangt nog steeds veel steunbetuigingen. Waaronder die van Chuck D. Bring the noise! Kan iemand die fluitketel van het vuur halen?
De Magiër: The Cure – The Caterpillar
Ach, de rups… Koning van de transformatie! Van onaantrekkelijk wormpje tot verbluffend mooie vlinder. Een gedaanteverandering die we graag zien. Hier bezingen de mannen van The Cure hun liefde voor de ‘Caterpillar girl’, nu nog een lelijk sliertje, maar straks de schoonheid zelve. Robert Smith ziet het al voor zich en verzucht, turend in de verte: you flicker and you’re beautiful /you glow inside my head / you hold me hypnotized / I’m mesmerized.
De Liefhebber: Heaven 17 – Temptation
Verleiding. Daar draait het om in deze eighties verantwoorde klassieker. Het woord komt meer dan 35 keer voor in iets meer dan drie en een halve minuut. Da’s dus om de zes seconden. Dan kun je nog zo stellig ‘Lead us not in temptation’ zingen, maar dat hou je maar een paar ronden vol. Voordat de laatste bel klinkt, besef je: ik verlies het gevecht: you ‘re gonna face it tonight / it’s time for a breakdown / it’s time for a shakedown.
De Held: Get well soon – A Burial at Sea
De zee als laatste rustplek. In een gevaarte de zee inglijden, dobberen tot je een metertje of vijftig van de kust verwijderd bent en dan iemand er een brandende pijl op laten mikken, zodat je vlam vat, terwijl het hele volk snikkend aan de kade staat. Zo worden alleen echte helden begraven. Stoere Noormannen. Een dergelijke heldenafscheid staat niet eens bovenaan de wenslijst van de ‘ik’ in dit bloedstollende mooie nummer van het Duitse Get Well Soon: Top of my wishlist / is to die misunderstood / to be larger than life after death / to be quoted in books still to come / And second: a burial at sea. Gelet op het tragische einde is het streven om boven de korenmaat te komen en postuum als held vereerd te worden in ieder geval lovenswaardig.
De Zorgeloze: Weezer – Island in the Sun
Feelgood muziek van de bovenste plank. Nestelt zich na één keer horen tussen de oren en laat zich gemakkelijke nafluiten en na-‘hip, hip’-en. Over een eiland in de zon, dolce far niente, en onbekommerd genieten. Laat de boel de boel en zet je verstand op nul: When you’re on a golden sea / You don’t need no memory / Just a place to call your own / As we drift into the zone.
De Beschermer: Beach House – Take Care
Een warm bad, dit ‘Take Care’ van het dromerige Beach House. Muzikaal, maar ook in woord en daad stroomt de warme damp naar boven en laat spiegels beslaan. Wat er ook gebeurt, Victoria Legrand drukt je moederlijk aan heur borst en fluister in je oor: I’d take care of you if you’d ask me to. Voel je die geborgenheid, die veilige haven?
De Wijze: Death Cab for Cutie – Title & Registration
Niks klakkeloos van alles aannemen. Logisch nadenken. Proberen de kern te doorgronden. De waarheid te vinden. En die kennis inzetten om met iets nieuws te komen. Het kan ook op woordniveau, laat DCFC zien. Hoezo ‘glove compartment’? Iedereen weet toch (de waarheid!) dat in het dashboardkastje niets zit ‘that can keep my fingers warm’? Dus stelt de ‘ik’ een ‘swift orderly change’ voor. Al wroetend in het kastje, komen nog meer waarheden naar boven: ze is, net als de liefde, verdwenen. Daaraan is niemand schuldig. Het zij zo. Leer ermee leven. Dan pinken wij een traantje mee.
De Schepper: Ludwig van Beethoven – String Quartet No. 13 in B flat major op. 130 (5th movement)
Er is muziek vóór en er is muziek na Beethoven. Zulks is de visionaire scheppingskracht van deze Duitse componist. Terwijl de massa dacht, keek en luisterde binnen de conventies van hun tijd (18de eeuw), keek Schepper Beethoven voorbij de grenzen van het gerealiseerde en creëerde een nieuwe wereld. Voorheen was muziek als kunstvorm inferieur aan literatuur en schilderkunst. Alleen als er sprake was van tekst – cantata, opera, oratorio – gingen de handen van de snobs op elkaar. But then came along good ol’ Von. Hij ruilde de ratio in voor gevoel, bracht zo het classicisme tot voltooiing en leidde de romantiek in. Zijn meeslepende instrumentale meesterwerken zorgden ervoor dat ‘all arts aspire to the condition of music’, zoals de Engelse essayist en criticus Walter Pater optekende. Zie ik Lil’ Kleine niet zo gauw doen… De scheppingsdwang – wat een oeuvre heeft die man! – kleurde het leven van Beethoven tot aan zijn sterfbed in 1827. Zijn laatste woorden schijnen ‘Schade, schade, zu spät!’ te zijn, al refereerde hij waarschijnlijk niet naar de compositie waaraan hij werkte, maar aan de wijn die hij besteld had. Met gemiddeld drie flessen per dag is het logisch dat emotie het won van de ratio…
De Joker: Sly & the Family Stone – Hot Fun in the Summertime
Een door de zon vol op de lippen gekuste ode aan de zomer, dit Hot Fun in the Summertime. Je krijgt door de bruisende, noot voor noot op je af spattende levenslust van deze hedonistische-laten-we-even-vergeten-dat-de-VS-verrot-zijn hit spontaan zin je teenslippers aan te schieten. Waarbij je in de eerste regel die zalige ‘summer days’ welkom mag heten en aan het eind weer uit mag zwaaien, tussentijds genietend van de liefde en de lusten die dat warme weer met zich meebrengt. Op naar de dagen waar ik most of my fun heb, high high high there en waar ik “Boop-boop-ba-boop-boop” when I want to. O yeah…
De Leider: DAF – Der Mussolini
Elektrorampetamper uit de vroege ’80’s. Op een droge, kale, maar uitermate dwingende beat, komt een keur aan foute en minder foute leiders aan bod. En ze hebben allemaal een dansje voor je in petto. Geen ontkomen aan. Voel de elektrostoten beat na beat op je body en dans half marcherend door de balzaal…
De Ontdekker: iLiKETRAiNS – Terra Nova
Een geschiedenislesje verpakt in ijle, glaciale tonen. Avontuurlijke kippenvelmuziek van het Britse iLiKETRAiNS dat hier, met als een ijskoude poolwind door je heen snijdend gitaarwerk, Robert Falcon Scott tot leven wekt. Scott wilde met zijn schip ‘Terra Nova’ als eerste de Zuidpool bereiken, maar zag zijn droom in rook opgaan; Roald Amundsen plantte zijn vlag een maand eerder in het ijs. Scott zette zijn expeditie voort, maar keerde nooit meer terug: voedselgebrek en vrieskou werden hem en zijn manschappen noodlottig. ‘How could I / have led these men to their demise / and they just follow? / Exploration’s last great prize / it wasn’t mine.
Bij R&Z Content Makers hebben we bij elk archetype een passende basisschrijfstijl ontwikkeld – van Held tot Rebel en van Schepper tot Leider. Meer hierover lees je in het whitepaper ‘Van Waarden naar Woorden’. Maar je mag natuurlijk ook contact met Olaf opnemen.
- Aanbestedingen (2)
- Boeken (4)
- Boekuitgaven (1)
- Informatieve content (3)
- Overig (41)
- Podcasts (3)
- Taal (6)
- Vacature (5)
- Van Waarden Naar Woorden (9)