Arbocatalogi moeten vóór alles duidelijk maken wat wettelijk verplicht is, vindt de Inspectie SZW. Vrijblijvende opsommingen van oplossingen voor gezond en veilig werken keurt de inspectie voortaan af. Een goede aanleiding om R&Z’s specialist informatieve producties Roel van Dooren van gedachten te laten wisselen met netwerkpartner Huub Pennock van de Goede Praktijk. “De nieuwe eis van de inspectie zorgt voor een spanningsveld met de wens om positief en verleidelijk te communiceren.”
Inspectie wil duidelijkheid bieden
“Met het nieuwe toetsingskader wil de inspectie werkgevers én inspecteurs meer duidelijkheid bieden”, legt Huub uit. “Een arbocatalogus moet voortaan in ieder geval duidelijk maken welke oplossingen minimaal vereist zijn. Werkgevers moeten kunnen zien welke keuzes ze binnen de verzameling van oplossingen kunnen maken om tot het wettelijk vereiste beschermingsniveau te komen.”
Eis kan doel opstellers ondergraven
Deze nieuwe eis levert niet alleen inhoudelijke uitdagingen op, signaleert Roel. “Opstellers en beheerders van arbocatalogi moeten in de eerste plaats kiezen welke oplossingen ze als minimaal vereist beschouwen. Andere, óók waardevolle of nuttige stappen die werkgever en werknemer kunnen zetten moeten ze hier duidelijk van onderscheiden. Maar juist deze scheiding kan een communicatief effect ondergraven waar opstellers grote waarde aan hechten en waar ze veel energie in hebben gestoken.” Als voorbeeld noemt hij de arbocatalogus gehandicaptenzorg: “Die spreekt heel bewust in de eerste plaats werknemers aan op hún beleving van de werksituatie. De informatie voor arboverantwoordelijken staat op de inspiratiepagina’s voor goed beleid op thema’s zoals werkdruk, fysieke belasting en agressie.”
Branches willen verleiden
De meeste branches en sectoren willen positief en verleidelijk over gezond en veilig werk communiceren, beaamt Huub. “Zij zien een catalogus als een kans om deze thema’s uit de sfeer van ‘moet van de wetgever’ te halen en meer aan te sluiten bij de intrinsieke menselijke behoefte om goed en prettig samen te werken. Terecht, want uiteindelijk is gezond en veilig werken ook een kwestie van gedrag en de juiste beslissingen nemen. En we weten allemaal dat je gedrag en beslissingen niet altijd het meest effectief verandert door de stok te hanteren.”
Iedereen moet op zoek naar balans
Huub en Roel zijn al bezig om in de arbocatalogus van de verzekeraars de juiste balans te vinden. “Alle opstellers en beheerders van arbocatalogi zullen met de inhoud van hun oplossingenboek aan de slag moeten”, zegt Huub. “Het zou mooi zijn als de verantwoordelijke partijen de nieuwe eis van de inspectie niet opvatten als de doodsteek voor hun positieve en enthousiasmerende aanpak”, zegt Roel. “Het is lastiger geworden om hieraan vast te houden. Maar met een zorgvuldige aanpak is dat wel degelijk mogelijk. Niemand wordt er wijzer van als we het kind met het badwater weggooien.”